Bazen binlerce kilometre uzaklara gidersin de yurdunda bir saatlik uçuş mesafesi olan yer bir türlü gerçekleşemeyen hayalin olur. İşte eski adıyla Eğin yeni adıyla Kemaliye benim için öyleydi. Ve bir hayalimi daha gerçekleştirmenin şükrü ile yazıyorum bu yazımı.
28 bin nüfuslu Eğin ilçesi, Sakarya Meydan Muharebesi öncesi oldukça kritik bir andayken iki bin atlıyı savaşa göndererek Mustafa Kemal’in takdirini kazanır ve Paşa “Artık Eğin’in ismi Kemaliye olsun, size adımı veriyorum çünkü siz kemale ermiş insanlarsınız” der.
Dilden dile dolaşan efsaneleri, türküleri, yemyeşil akan suları, tarihiyle yaşayan evleri, emsalsiz köprüleri ile tam da düşlediğim gibi bir masal karesi Kemaliye.. Bakımlı ve şirin ahşap evlerinkapılarında bulunan birbirinden farklı tasarımlara sahip kapı tokmakları ilginç bir felsefeye sahip. Yörenin sosyolojik yapısına uygun olarakher kapıda ikişer adet kapı tokmağı bulunuyor, geleneklere göre kadın misafir geldiğinde ince ve tiz bir ses çıkaran tokmağı çalarken erkek misafir ise tok ve kalın ses çıkaran tokmağı çalıyor ki gelen misafir ev sahipleri tarafından ona göre karşılansın.
Erzincan Üniversitesi Kemaliye Meslek Yüksek Okulu bünyesinde bulunan Prof. Dr. Ali Demirsoy Doğa Müzesi’nde bölgede yetişen bitki ve canlı örnekleri doğa bilincini geliştirebilmek amacıyla sergileniyor.
Kemaliye’nin kavurması ve de ceviz & dut karışımıyla yapılan Lök tatlısı meşhur ve her ikisi de bizden geçer not alıyor.
18. yy’da Eğin’i İç Anadolu’ya bağlamak amaçlı inşasına başlanan Taşyol, Karanlık Kanyon’un geçit vermeyen sarp kayalarını en ilkel aletlerle adeta iğneyle kuyu kazarak oyan yöre halkının çabalarıyla milim milim ilerlerken, 1991 yılında bölgeye vali olan atanan, görev yaptığı her yerde halkın sevgisiyle “Süper Vali” olarak adlandırılan Rahmetli Recep Yazıcıoğlu’nun gelişiyle çalışmalar hızlanıyor. Tam 137 yıl süren 5.5 km’si tünel, 3.2 km’si kayalık yamaç olan Taşyol nihayet 2002 yılında hizmete açılıyor. Taşyol’un Kemaliye tarafından girişinde bulunan ilk tünele de yörenin önemli isimlerinden biri olan Yazar Abdülkadir Duru’nun ismi veriliyor.
Dünyanın belki de en önemli kanyonlarından biri olan Karanlık Kanyon’da gerçekleştirdiğimiz tekne gezisinde kaptanımızın motoru kapatarak bizi meditasyona davet etmesi ve sessizliğin sesini dinlememizin ardından gelen akustik Fırat Türküsü ile bu an kulağımızla birlikte yüreğimize de kazınarak unutamayacağımız anılardan biri oluyor.
Hızır Abdal Sultan tarafından dik bir yamaçta kurulan ülkemizin örnek köylerinden biri olan Ocak Köyü, cami ile cemevinin aynı bahçede ibadete açık olduğu, müzesi, hamamı, kültür merkezihatta helikopter pisti ile 700 yılı aşan tarihi, hem kültürel değerlere sahip hem de turistik modern bir köy. 18 yıldır süregelen festivale ev sahipliği yapan bu sevimli yer ayrıca ‘en temiz köy’ ünvanını da almış ki kesinlikle hakkediyor. Keçi sütü ile üretilen reyhanlı dondurmadan tadarak bu güzel köye veda ediyoruz.
Orda bir köy var uzakta, o köy bizim köyümüzdür, gezmesek de tozmasak da, o köy bizim köyümüzdür… İşte biz o köye gidip, görüp, gezip hatta bayılıyoruz. Şair Ahmet Kutsi Tecer Kudüs’te doğar ve kökeni olan Kemaliye’nin Apçağa Köyü’nü hayallerinde yaşatarak ona şiirler yazar. Ve Türkiye’ye döndükten sonra köyüne gelip, hasret gidermek nasip olur. 200-300 yıllık tarihe sahip aslına uygun restore edilen ahşap evleri, tarihi çeşmeleri, içinde bir kültür merkezi de bulunan bu masal köyün tepesine doğru hafif bir yürüyüş yaparak Fırat’ın saklı cenneti Kemaliye manzarası ile baş başayız.
Erzincan’ın içine şöyle bir uğrayıp Almanlar’ın yaptığı tren istasyonunda birkaç fotoğraf çekilip Çağlayan Beldesi’nde bulunan, Munzur Dağları’nın gözelerinden gelen suların oluşturduğu Girlevik Şelalesi’ne doğru yol alıyoruz. Burada bir aile işletmesi olan arkadaşım Uygur’un mekanında enfes pirzolaları yiyerek Erzincan’a veda ediyoruz.
Yaşadığımız ve de doyamadığımız güzelliklerin etkisiyle canım Anadolu’nun her köşesini karış karış gezmeye söz veriyorum kendime… Aşkla her daim gezenti kalın…
